Žensko proleće na Filozofskom fakultetu, maj 2024.

Serija predavanja "Žensko proleće na Filozofskom fakultetu" se nastavlja odmah nakon prolećnih praznika. Naše sledeće gošće su dr Adriana Zaharijević, naučna savetnica Instituta za filozofiju i društvenu teoriju Univerziteta u Beogradu, i dr Ankica Čakardić, vanredna profesorka Filozofskog fakulteta Sveučilišta u Zagrebu. Njihova predavanja se realizuju uz podršku projekta UNIGEM i mreže "Philosophy and Interdisciplinarity" programa CEEPUS. Toplo vas pozivamo da posetite ova predavanja i da sa sobom povedete zainteresovane koleginice i kolege.

Četvrtak, 9. maj, 16:30, sala 114
Dr Adriana Zaharijević
Talasi emancipacije
Šta je tačno feminizam? O kakvom je fenomenu reč, koliko je star, odakle dolazi?  Na ovom izlaganju feminizam će se prikazati istorijski, kroz njegove talase, i kroz političke okvire kroz koje je najčešće progovarao. Razgovaraćemo o tri talasa feminizma, odnosno o postepenoj i neravnomernoj emancipaciji žena u svetu i kod nas. Cilj  je takođe da se objasni o čemu govorimo kada razlikujemo tipove feminizama. Šta su liberalni, marksistički i radikalni feminizam? Najzad, razmotrićemo gde smo danas. Ima li još prostora za feminizam ako se čini da su sva prava osvojena?

Petak, 10. maj, 16:30, sala 114
Dr Ankica Čakardić
Dionizijski socijalizam jugoslovenske Praksis škole i feministička praxis filozofija
U predavanju ću izložiti uvodne skice o jugoslovenskoj Praksis školi i njenoj filozofiji revolucije, a potom ću pokušati interpretativno-analitički repertoar praxis filozofije dopuniti feminističkim čitanjem ove svetski poznate intelektualne tradicije. Polazim od statusa autorica u časopisu Praxis, bilo da je reč o njihovoj brojčanoj zastupljenosti, njihovim konkretnim teorijskim preokupacijama te rodnoj podeli rada u uredničkim redovima Časopisa. U tako postavljenom epistemološkom registru ukratko ću predstaviti i jedinstvenu marksističko-feminističku filozofiju praksisovke Blaženke Despot, čiji se rad u kontekstu filozofijsko-rodne problematike nažalost neće naći na stranicama Praxisa, već u nekim drugim publikacijama.

Ponedeljak, 13. maj, 16:30, sala 114
Dr Ankica Čakardić
Marksizam Roze Luksemburg: Jedinstvo konkretnog totaliteta i istorijske realnosti
Cilj predavanja je predstaviti socijalnu filozofiju revolucionarke Roze Luksemburg, mahom preko njene polemike s neokantovcima, a potom dopuniti klasična marksistička čitanja Luksemburg feminističkim analizama koje se temelje na njenoj kritici političke ekonomije. Ideja je da predstavim autoričino razumijevanje procesa akumulacije kapitala ali i uvedem analizu njenih dela kroz očište teorije socijalne reprodukcije. Uzimajući u obzir njeno ključno delo Akumulacija kapitala: prilog ekonomskom objašnjenju imperijalizma, kao i nekolicinu eseja o "ženskom pitanju", pokušaću dovesti u vezu njeno objašnjenje dinamičke veze kapitalističke i nekapitalističke prostornosti s fenomenom komodifikacije reproduktivnog rada.

Adriana Zaharijević je naučna savetnica Instituta za filozofiju i društvenu teoriju Univerziteta u Beogradu. U svom radu spaja političku filozofiju, feminističku teoriju i društvenu istoriju. Autorka je četiri monografije, Postajanje ženom (2010), Ko je pojedinac? (2014, 2019), Život telā. Politička filozofija Džudit Batler (2020) za koju je dobila nagradu Anđelka Milić, i Judith Butler and Politics (Edinburgh University Press, 2023). Objavljivala je u časopisima East European Politics and Socities: and Cultures, European Journal of Women Studies, Signs, Redescriptions, Women’s Studies International Forum. Tekstovi su joj prevođeni na albanski, italijanski, mađarski, makedonski, nemački, portugalski, slovenački, turski i ukrajinski, a sama već dve decenije aktivno prevodi feminističku teoriju i filozofiju na srpski jezik. Dobitnica je Emma Goldman Snowball nagrade za 2022. godinu.
https://ifdt.bg.ac.rs/dt_team/zaharijevic-adriana/

Ankica Čakardić je izvanredna profesorica i predstojnica Katedre za socijalnu filozofiju na Odsjeku za filozofiju i voditeljka Rodnih studija Filozofskoga fakulteta u Zagrebu. Autorica je triju monografija: Pobunjeni um: eseji iz radikalne socijalne filozofije (2021), Ustajte, prezrene na svijetu: tri eseja o Rosi Luxemburg (2019, na hrvatskom, engleskom i nemačkom jeziku) i Sablasti tranzicije: socijalna historija kapitalizma (2019) te je objavila preko 60 članaka u raznim hrvatskim i svetskim naučnim časopisima. Gostovala je kao predavačica na univerzitetima u Nemačkoj, Engleskoj, Letoniji, Španiji, Švajcarskoj, Švedskoj, Austriji, Češkoj, Srbiji, Grčkoj, Litvaniji i SAD-u, te je bila na stipendijama u Gracu, Budimpešti, Varšavi, Sofiji i Ljubljani. Članica je međunarodnih uredništava izdanja The Collective Works of Rosa Luxemburg pri izdavačkoj kući Verso (London/New York) i časopisa Historical Materialism: Journal of Critical Marxist Theory (London).

Dobrodošli!